رسانه صنعت پژوهان جهان / قند سفید، که عمدتاً بهعنوان ساکارز شناخته میشود، یکی از عناصر مهم در رژیمهای غذایی مدرن است. این قند از نیشکر یا چغندرقند استخراج میشود و بهدلیل طعم شیرین و قابلیت استفاده آسان در غذاها و نوشیدنیها، محبوبیت زیادی یافته است. با این حال، مصرف مداوم و بیرویه قند سفید میتواند تأثیرات مضری بر سلامت بدن داشته باشد.
مضرات قند سفید
افزایش خطر چاقی:
مصرف بالا از قند سفید، علیالخصوص در شکلهای مایع (مانند نوشابهها و شربتها)، منجر به افزایش کالری و در نتیجه چاقی میشود. تحقیقات متعدد نشان دادهاند که افزایش دریافت قند بهطور مستقیم با اضافهوزن و چاقی مرتبط است (Malik et al., 2010; Te Morenga et al., 2013).
بیماریهای قلبی و عروقی:
قند سفید، با افزایش سطح تریگلیسیرید وLDL (کلسترول بد) و کاهشHDL (کلسترول خوب)، میتواند خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی را افزایش دهد. مطالعهای نشان داده است که مصرف زیاد قند مخصوصا در شکلهای تصفیهشده، با خطر ابتلا به بیماریهای قلبی ارتباط نزدیک دارد (Lustig et al., 2016).
افزایش خطر دیابت نوع 2:
مطالعات نشان دادهاند که مصرف مداوم قند سفید میتواند به مقاومت به انسولین و در نهایت ابتلا به دیابت نوع 2 منجر شود (Hu et al., 2011). بررسیها نشان میدهد که افراد با مصرف قند بالا بیشتر در معرض خطر دیابت قرار دارند و تغییرات در متابولیسم قند میتواند پیامدهای جدی برای سلامت داشته باشد.
مشکلات دندانی:
قند سفید بهعنوان یکی از عوامل اصلی در بروز پوسیدگی دندان شناخته میشود. باکتریهای موجود در دهان، قندها را تخمیر کرده و اسید تولید میکنند که میتواند بهتدریج دندانها را تخریب کند (Klein et al., 2010).
اختلالات روانی:
مصرف بالای قند سفید با اختلالات روانی نظیر افسردگی و اضطراب مرتبط است. مطالعات نشان میدهند که مصرف قند بالا میتواند بر روی خلق و خو و کنترل احساسات تأثیر منفی بگذارد (Gibson, 2012).
تأثیرات بر سلامت
بیماریهای مزمن: قند سفید بهطور مستقیم با بیماریهای مزمن و غیرواگیر، از جمله بیماریهای قلبی، دیابت و برخی انواع سرطانها مرتبط است (Srinivasan et al., 2019).
افزایش فشار خون: مصرف زیاد قند ممکن است منجر به افزایش فشار خون شود. تحقیقاتی نشان داده است که افزایش مصرف قند و بهخصوص شربتهای قندی میتواند با افزایش فشار خون مرتبط باشد (Kelley et al., 2015).
تبعات گوارشی: قند سفید میتواند به افزایش چربیهای کبدی منجر شود و در نهایت به بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) منجر گردد (Leuschner et al., 2019).
نتیجهگیری
با توجه به تأثیرات منفی متعدد قند سفید بر سلامت، توصیه میشود که مصرف آن محدود شده و بهجای آن از قندهای طبیعی و منابع غنی از فیبر، مانند میوهها و غلات کامل استفاده شود. ایجاد آگاهی در مورد خطرات قند سفید و تغییرات در رژیم غذایی میتواند به بهبود سلامت عمومی و کاهش ریسک بیماریهای غیرواگیر کمک کند.
تنظیم: علیرضا محمودی فرد – پژوهشگر سبک زندگی سالم و تحلیلگر رفتارهای اجتماعی
